Tips – Vet Simpel

Jip-en-janneke-taal: zo voorkom je kinderachtige teksten

admin — Mon, 24 May 2021 14:10:25 +0000

“Begrijpelijk schrijven?” zei een deelnemer van mijn incompany training met een vies gezicht. “Nee, ik ga onze lezers echt niet aanspreken in jip-en-janneke-taal.” Maar begrijpelijk hoeft niet hetzelfde te zijn als kinderachtig. Hier 5 tips .

Met begrijpelijk schrijven ben je doelgroepgericht bezig. Je schrijft dan op een manier die past bij jouw (brede) publiek. Toegankelijk. En eenvoudig. Dat is misschien anders dan je gewend bent. En dat is spannend. De angst dat de lezer je niet serieus neemt, hoor ik vaak van mijn klanten. Ze willen teksten in begrijpelijke taal, en NIET in Jip-en-Janneke-taal.

Jip-en-janneke-taal: een horrorscenario

Dus… wat nou als je tekst daarmee een soort Jip-en-janneke-boek wordt? Met korte zinnen, woordjes die iedere kleuter kent en dat betuttelende toontje? HORROR!

Hoewel er best goede dingen zitten in jip-en-janneke-taal, gebruiken veel mensen deze term om aan te geven dat een tekst kinderachtig is. En dat wil je niet, dat begrijp ik. Als je deze 5 tips gebruikt, voorkom je dat.

1. Onthou dat je schrijft voor volwassenen

Volwassenen hebben een andere belevingswereld dan kinderen: ze houden zich met andere dingen bezig. Denk daaraan bij het schrijven. Zo helpt het als je voorbeelden geeft die uit het leven van een volwassene komen. Beeld je tijdens het schrijven ook in dat je praat tegen een volwassene. Hou iemand in gedachten: je buurvrouw, je oom of zomaar iemand in de supermarkt. Tegen hem of haar zou je toch ook niet praten als tegen een kleuter?

2. Gebruik signaalwoorden

Je zou het misschien niet denken, maar in de jip-en-janneke-taal vind je best wat signaalwoorden. Maar, en, dus, omdat – om er een paar te noemen. Maar dat is lang niet zo bij alle kinderteksten. Soms hebben de zinnen niets met elkaar te maken. Voorbeeld:

Bram en Eefje gaan naar school. Ze gaan vandaag rekenen. Bram heeft geen zin. Hij houdt niet van rekenen. Hij glipt snel weg.

De zinnen hebben geen samenhang en dat leest niet lekker. Gebruik dus signaalwoorden, zodat je de zinnen met elkaar verbindt.

Lees ook: Begrijpelijk schrijven | 10 gouden tips voor beginners

3. Wissel af in zinslengte

Als je zinnen gebruikt met steeds hetzelfde aantal woorden, kan dat kinderachtig overkomen. Het leest trouwens ook niet prettig. Wissel daarom af. Gebruik wel het liefst korte zinnen, want dat past bij begrijpelijk schrijven (en bij taalniveau B1, mocht je je daarmee bezig houden). Maar maak ze zeker niet allemaal even lang.

4. Schrap niet te veel

Bij begrijpelijk schrijven hoort ook: schrappen. Onnodige zinnen en woorden weghalen, zodat het belangrijkste van de tekst overeind blijft. Met mijn zelf bedachte MAND-principe krijg je dit voor elkaar. Maar, belangrijk: sla niet door met schrappen. Dan is het net alsof een robot de tekst voorleest, of je klinkt klantonvriendelijk. Ook lijkt het al snel op een voorleesboek in… precies, jip-en-janneke-taal.

5. Schrijf nog steeds over moeilijke onderwerpen

Blijf schrijven over dingen die volwassenen bezighouden, of die belangrijk voor ze zijn om te weten. Dat zijn soms moeilijke onderwerpen. Vermijd die moeilijke onderwerpen niet: vermijd alleen moeilijke woorden. In de training waar ik het net over had, vertelde ik dat ook. Deze meneer en zijn collega’s werken bij de overheid en schrijven teksten voor inwoners. Zij hebben vaak te maken met juridische regels en wetten. Vaak is het belangrijk dat inwoners deze regels en wetten kennen. Werk hier dus hier niet omheen, maar leg deze onderwerpen uit.

Dat betekent dus niet dat je moeilijke woorden, ouderwetse woorden of jargon moet gebruiken. Gebruik liever eenvoudige woorden die hetzelfde betekenen (synoniemen). Schrijf meer in spreektaal. En geef uitleg en voorbeelden, zodat je het moeilijke onderwerp concreet maakt.

Zelf leren hoe je eenvoudig schrijft, zonder jip-en-janneke-taal?

Toegankelijke (niet-kinderachtige!) teksten maken het verschil voor jouw organisatie. Met mijn training Begrijpelijk Schrijven leren jij en je collega’s verbinding maken met jullie doelgroep, simpelweg via begrijpelijke taal. Daardoor bereik je het doel van je teksten.

5 schrijftips om te schrijven zonder moeite

admin — Sun, 25 Apr 2021 17:18:41 +0000

Je kent er vast wel eentje: zo’n type dat met alle gemak de lekkerste teksten uit zijn of haar mouw schudt. En jij maar ploeteren. Hoe doe jij dat ook, schrijven zonder moeite? Ik geef je 5 tips.

Je staart uren naar je beeldscherm en weet er uiteindelijk wat alinea’s uit te persen. Maar dat had sneller gemogen. En het lijkt wel alsof je aan de tekst kunt zien dat het schrijven niet vanzelf ging. Lekker dan; uren bezig geweest, is je tekst alsnog zo stijf als een deur. Dat moet anders! Schrijven zonder moeite doe je zo:

1. Begin met een kladje

Veel tekstschrijvers zijn zó bezig met het eindresultaat, dat ze meteen een perfecte tekst willen schrijven. Logisch dat het dan niet opschiet. Als je stilstaat bij elk woord en elke zin, dan duurt het te lang. Laat het eindresultaat daarom even los: maak eerst een kladje van je tekst. Verzin een titel, een intro, de tussenkopjes. Het hoeft niet mooi te zijn. Schrijf desnoods ‘Hier iets over planten’ of ‘Vertellen dat planten genoeg water nodig hebben en welke planten juist minder water nodig hebben’. Gebruik bullets of zet pijltjes tussen oorzaak en gevolg.

Je zult zien dat het invullen van de rest van de tekst hierna een stuk makkelijker gaat. De basis staat namelijk al, en je hebt al een fijne tekststructuur te pakken. Zo maak je het je lezer makkelijk, maar ook jezelf.

2. Schrijf zoals je praat

Als je mijn blogs weleens vaker leest of me volgt op Instagram, heb je me dit al vaker horen zeggen. Door te schrijven in normalemensentaal, krijg je teksten die lopen als een trein. Dit is misschien wel dé tip voor schrijven zonder moeite. Als je schrijft zoals je praat, schrijf je namelijk zoals je het ook in een gesprek zou zeggen. Geen chique gesprek met een burgemeester, maar met je buurvrouw of je beste vriend. Hou het begrijpelijk en gebruik geen moeilijke woorden.

Lees ook: Begrijpelijk schrijven | 10 gouden tips voor beginners

3. Blijf dicht bij jezelf

Klinkt als een cliché levensmotto, maar deze werkt ook bij het schrijven van lekkere teksten. Als je je niet te druk zou maken om het eindresultaat of ‘wat de mensen ervan vinden’; heb je dan een bepaalde schrijfstijl? Iets wat je graag doet met teksten? Misschien gebruik je graag metaforen (een soort vergelijkingen). Of misschien schrijf je met humor of gebruik je een bepaalde zinsvolgorde. Blijf die eigen stijl vooral gebruiken. Natuurlijk kun je niet van elke tekst een bont festijn maken, maar experimenteer eens. Een vleugje ‘jou’ maakt een tekst vaak lekker om te lezen.

4. Lees teksten van anderen

Kijk eens naar teksten van collega’s of andere tekstschrijvers; ze kunnen je een hoop inspiratie geven. Na-apen moet je natuurlijk nooit doen; als je schrijft in een stijl die niet bij jou past, val je door de mand. Maar door veel te lezen, kom je vanzelf in een lekkere schrijfmodus.

5. Kijk na en vraag feedback

Of je nou beginnend schrijver bent of al jaren stukjes typt, je werk even wegleggen is altijd een goed idee. Ga even heel wat anders doen en lees je tekst dan met een frisse blik. Hardop lezen werkt ook goed. Rol je een beetje door de tekst heen? Of mag de tekst nog wat losser? Maak dan aanpassingen. En luister ook pas bij deze stap naar je eventuele drang naar perfectie. Let pas hier op spellings- en grammaticaregels en andere details.

Laat tekst daarna aan iemand lezen. Dat is best eng, dat weet ik. Maar van de eerste blik van iemand anders leer je het allermeest.

Wil jij verbinding maken met je publiek via begrijpelijke taal?

Toegankelijke teksten maken het verschil voor jouw organisatie. Met mijn training Begrijpelijk Schrijven zorg ik ervoor dat jij en je collega’s verbinding krijgen met jullie doelgroep, simpelweg via begrijpelijke taal. Daardoor bereik je eindelijk het doel van je teksten.

Tips: begrijpelijke teksten die niet saai of kinderachtig zijn

admin — Sat, 18 Jul 2020 08:17:11 +0000

Met begrijpelijke teksten bereik je een groot publiek. Iedereen snapt wat je wil vertellen en dat is precies de bedoeling. Maar zo’n eenvoudige tekst moet natuurlijk niet saai worden. Of kinderachtig. Met deze tips schrijf je een begrijpelijke én boeiende tekst.

Als je je richt op een breed publiek, is het verstandig om begrijpelijke teksten te schrijven. Bijvoorbeeld op taalniveau B1, het taalniveau dat de meeste Nederlanders begrijpen. Zo weet je zeker dat je boodschap overkomt. En dat je tekst lekker leesbaar is. Zelfs als je je niet richt op een breed publiek, maar bijvoorbeeld op een bepaald deel van de zakelijke markt, raad ik je aan om begrijpelijk te schrijven. Maareh, hoe zien begrijpelijke teksten er eigenlijk uit?

Begrijpelijke teksten in het kort

Als je een begrijpelijke tekst schrijft, doe je onder andere deze dingen:

De kenmerken van taalniveau B1 in je achterhoofd houden
Geen onnodig Engels gebruiken
Duidelijk en actief schrijven
Structuur geven aan je tekst
En natuurlijk het MAND-principe gebruiken, want teksten kunnen áltijd korter.

Maar… voordat je met begrijpelijk schrijven aan de slag gaat, wil je waarschijnlijk antwoord op de vraag: wordt zo’n tekst dan niet heel saai? Je slaat het zo plat dat er bijna niets meer overblijft. Alleen de basis. En dat terwijl jij gewoon een mooi verhaal wil. Met een beetje sfeer. Mooie woorden, mooie zinnen. Kan dat nog wel, met begrijpelijk schrijven? Het antwoord: ja. Maar alleen met deze 4 tips.

1. Blijf jouw unieke schrijfstijl gebruiken

Dat je je aanpast aan je lezers betekent niet dat je jouw eigen schrijfstijl helemaal moet laten gaan. Maak je veel grapjes? Gewoon blijven doen. Gebruik je veel vergelijkingen, dromerige zinnen of hou je de lezer een spiegel voor? Ook dat kun je blijven doen. Maar bedenk wel: is het meteen duidelijk wat ik bedoel? Is dit grapje of deze vergelijking algemeen bekend?

Lees ook: Begrijpelijk schrijven | 10 gouden tips voor beginners

2. Sla niet door met schrappen

Een paar kenmerken van begrijpelijke teksten zijn: vooral korte zinnen, actieve zinnen en niet te veel bijwoorden. Door het MAND-principe te gebruiken streep je overbodige woorden en zinnen weg, zodat het belangrijkste stuk van de tekst overeind blijft. Maar hier moet je niet in doorslaan. Dan is het net alsof een robot de tekst voorleest.

3. Noem moeilijke woorden soms wél

Omdat bij begrijpelijk schrijven moeilijke woorden verboden zijn, moet je vaak op zoek naar synoniemen. Maar soms wordt dat een gekunstel. Soms is het belangrijk om een bepaald woord te noemen – gewoon omdat het hét onderwerp van de tekst is, of omdat ‘ie nog vaak voorbij zal komen, of omdat je gewoon graag wil dat het publiek de term kent. In dat geval kun je het woord gewoon noemen. Maar zorg wel dat je ‘m goed uitlegt.

4. Schrijf op een volwassen toon

Dat je lezers graag eenvoudige teksten lezen, betekent niet dat ze dom zijn. Of dat de teksten kinderachtig moeten zijn. Blijf altijd een volwassen toon houden. Een volwassene heeft een totaal andere belevingswereld dan een kind, dus zorg ervoor dat de inhoud hierop aansluit.

Nog een valkuil van begrijpelijke en heldere taal is dat je tekst bot klinkt. Je kunt ook té duidelijk schrijven. Gelukkig kun je duidelijk schrijven zonder bot te klinken.

Wil jij verbinding maken met je publiek via begrijpelijke taal?

Helder schrijven: zo gebruik je het MAND-principe

admin — Fri, 03 Jul 2020 13:20:38 +0000

Helder schrijven levert lekker leesbare teksten op. Met korte en krachtige zinnen. Hoe je dit voor elkaar krijgt? Met het MAND-principe natuurlijk! Want het kan áltijd korter.

Huh, helder schrijven volgens wélk principe? Voordat je je hersens laat kraken over de letters in het woord MAND, of veel te lang gaat lopen Googlen naar de betekenis: bekijk het legendarische filmpje hieronder (als je je cookies niet hebt ingesteld, kun je het filmpje niet zien. Klik dan hier).

PS. Geen zin om deze blog te lezen? Ik maakte ook een podcastaflevering over het MAND-principe.

Schitterend, toch? Een beetje zielig voor deze meneer, maar toch. Het filmpje is goud waard. Alleen al omdat Wij Tekstschrijvers er een hoop van kunnen leren. Let maar op.

Wat is het MAND-principe?

Het MAND-principe is niets meer dan de gedachte: het kan altijd korter. Zodat je écht tot de kern komt. Het principe is net zoiets als de tekstschrijversmotto’s Schrijven is schrappen en Kill your darlings. Zoals Maxim Hartman en de MAND-meneer ontdekten, kan een zin áltijd korter. Tekst bestaat namelijk uit een hoop bijwoorden. Die maken de tekst wollig. En dat is precies niet de bedoeling bij helder schrijven. Of als je op taalniveau B1 schrijft. (Ik heb trouwens zelf bedacht dat het MAND-principe een ding is. Kan ik hier rijk mee worden?)

En… waarom zou je dit doen?

Kort en krachtig schrijven is handig – wat zeg ik, nodig – als je schrijft voor een breed publiek. Dus ben jij communicatieprofessional, ambtenaar, tekstschrijver of iemand anders die schrijft voor een publiek met allerlei (soorten) mensen erin? Dan zou ik het MAND-principe zeker gebruiken. Korte en krachtige teksten zijn namelijk lekker eenvoudig. Dat maakt ze begrijpelijk voor een breed publiek.

Hoe gebruik je het MAND-principe bij helder schrijven?

Nu de praktische kant. Hoe zorg je ervoor dat je zinnen tot de kern komen? Kijk bijvoorbeeld of je dit weg kunt laten:

Bijwoorden van graad, zoals heel, hartstikke, extreem
Passieve woorden: zijn en worden, en andere woorden die je zin vaak langdradig maken, zoals zullen en kunnen
Tangconstructies: van die zinnen met veel komma’s, waar je van op adem moet komen
Wollige voorzetsel(combinaties): zoals omtrent, door middel van, ten aanzien van
Meer punten plaatsen zodat je kortere zinnen krijgt.

… en dit zijn nog maar een paar van de manieren om je tekst in te korten. En om heerlijk helder te schrijven.

Verlies je zo niet de ziel van je tekst?

Als je doorslaat wel. Kort en krachtig schrijven heeft z’n valkuilen. Gebruik het MAND-principe daarom áltijd met mate. Helemaal teruggaan naar de ‘MAND’ van de tekst is vaak niet nodig. Veel woorden zorgen namelijk voor een soort sfeer. Haal je ze weg, dan krijg je een saaie tekst. Dan is het net of een robot ‘m voorleest. Er valt ook nuance weg en je kunt klantonvriendelijk klinken. Lees hier hoe je duidelijk, maar niet bot klinkt.

Lees ook: Begrijpelijk schrijven | 10 gouden tips voor beginners

Wil jij ook helder schrijven?

Toegankelijke teksten maken het verschil voor jouw organisatie. Met mijn 1-op-1-coaching Vet Begrijpelijk Schrijven zorg ik ervoor dat jij verbinding krijgt met je publiek via begrijpelijke taal. Daardoor bereik je eindelijk het doel van je teksten.

Boeken over taal: dit zijn mijn 5 favorieten

admin — Sun, 23 Feb 2020 11:05:50 +0000

Ben jij – net als ik – een taalgekkie? Kan jij je ook verwonderen over woorden, zinnen, taalgebruik en teksttrends? Dan ga je me dankbaar zijn, want speciaal voor jou heb ik een top 5 gemaakt van mijn favoriete boeken over taal.

1. Ga lekker zelf in je kracht staan – Japke D. Bouma

Met haar hilarische boeken over kantoorclichés mag Japke D. Bouma natuurlijk niet in dit lijstje ontbreken. In ‘Ga lekker zelf in je kracht staan’ bespreekt Bouma, net als in de andere delen van deze reeks boeken, de ergste en hardnekkigste trends op kantoor. Denk aan flexwerken, centraal stellen en dus ook: lekker in je kracht staan. Bouma vindt deze trends onnodig, vaag en ‘gedoe’. Als je ooit op een kantoor hebt gewerkt zijn ze waarschijnlijk pijnlijk herkenbaar. Of het boek officieel valt onder de ‘boeken over taal’ weet ik niet, maar als taalgekkie smul ik van de namen van deze kantoortrends. Lekker wazig blijven doen met z’n allen jongens, dan blijft Bouma dit soort fantastische boeken schrijven.

2. Atlas van de Nederlandse taal – Mathilde Jansen

Op mijn koffietafel, je weet wel, de tafel waar je je mooiste boek op tentoonstelt terwijl het eigenlijk enorm in de weg ligt – ligt al een tijdje deze atlas te pronken. De reden? Ik wil dat al mijn visite erdoorheen bladert en met me wil praten over hoe geweldig de oorsprong en ontwikkeling van de Nederlandse taal is, maar ja, dat is nog niet helemaal gelukt. Hoe dan ook: in de ‘Atlas van de Nederlandse taal’ worden al je vragen over het Nederlands beantwoord. Waar ter wereld spreken mensen Nederland? Hoeveel dialecten bestaan er? Waarom ergeren we ons zo aan dt-fouten? Dat, en een heleboel toffe infographics, mooie illustraties en geinige weetjes. Een superinteressant naslagwerk voor iedere taalliefhebber. Nu mijn visite nog overtuigen.

3. En dan nog iets – Paulien Cornelisse

In een lijst met boeken over taal mag Paulien Cornelisse niet ontbreken. Na het hysterische (en terechte) succes van ‘Taal is zeg maar echt mijn ding’ kwam het vervolg: ‘En dan nog iets’. Ook hierin beschrijft Paulien Cornelisse ons taalgebruik en de belachelijke dingen die we als Nederlanders eigenlijk zeggen. Denk aan ‘leuk-leuk’, het woord ‘even’ als aankondiging dat je iets gaat meedelen, en ‘ergens van zijn’ als je iets leuk vindt. Herkenbaar, hilarisch en het leest ook nog eens lekker. Je leert een hoop over begrijpelijke taal én niet-begrijpelijke taal. PS: na dit boek kwam er ook nog ’s een derde deel uit, Taal voor de leuk’, want Cornelisse was nog lang niet klaar met haar taalbevindingen. Ook dit deel is weer goud waard. Tsja, eigenlijk raad ik al haar boeken aan…

Lees ook: Begrijpelijk schrijven | 10 gouden tips voor beginners

4. Taalvoutjes – het boek – Inger Hollebeek

Ken je de Facebookpagina Taalvoutjes? Jaren geleden richtten Vellah Bogle en Inger Hollebaak deze pagina op. Ze plaatsten er schitterende taalmissers die ze tegenkwamen in de media, in winkels of bij bedrijven. Een boek kon natuurlijk niet uitblijven, dus ‘Taalvoutjes’ werd geboren! Hierin staan de absolute toppers en dus de meest grappige en erge ’taalvouten.’ Denk aan krantenkoppen als ‘Tien jaar cel voor dode bejaarde’, ‘Eten van vrouwen beter voor milieu’ en ‘Mond op mond reclame werkt’. Oeps… Regelmatig heb ik tijdens het bladeren in dit boek zitten gniffelen. Ga het lezen! Er zijn trouwens meerdere delen verschenen, dus je hebt iets om naar uit te kijken.

5. I always get my sin – Maarten H. Rijkens

Ai, wat is het Nederlandse Engels, oftewel het ‘Dunglish’, toch ongemakkelijk. Nederlanders die Engels praten met een pijnlijk accent. Wat nóg pijnlijker is, is als Nederlanders vol vertrouwen een Engelse zin uitspreken die ze eigenlijk compleet verkeerd hebben vertaald. Wat weer ongemakkelijke situaties oplevert. Help! In ‘I always get my sin’ somt Maarten H. Rijkens een aantal hilarische taalbloopers op die hij Nederlanders in het Engels hoorde maken. Zoals ‘How do you do and how do you do your wife?’ en ‘He fell with his nose in the butter’. Lees en leer, want zoals Rijkens zelf zegt: ‘It can so no longer.’

Wil jij verbinding maken met je publiek via begrijpelijke taal?

Taalniveau B1: hoe schrijf je op dit niveau?

admin — Tue, 05 Nov 2019 09:06:34 +0000

Taalniveau B1 is het niveau dat de meeste Nederlanders begrijpen. Het staat voor makkelijke taal. Maar wat houdt dit niveau precies in? En als je een ‘B1-tekst’ wil schrijven, waar moet je dan aan denken?

Allereerst: er zijn zes verschillende taalniveaus, met allemaal een ander nummertje. Hoe hoger het taalniveau van een tekst, hoe moeilijker het te lezen is. En een moeilijke tekst is niet handig, als je een breed publiek aanspreekt. Of als je schrijft voor de overheid. Taalniveau B1 is in jouw geval wél een goed idee.

Wat is taalniveau B1?

Bij taalniveau B1 draait het dus allemaal om eenvoudig taalgebruik. Het grootste deel van de Nederlanders begrijpt B1. Zit je tekst op dit niveau? Goed bezig! Zo goed als iedereen begrijpt wat je vertelt. Ook de mensen die geen opleiding hebben gehad. Of laag zijn opgeleid. En zelfs hoogopgeleide mensen vinden een B1-tekst lekkerder lezen. Geen ingewikkeld gedoe dus, maar begrijpelijke taal. Zo’n tekst is niet alleen fijn voor je doelgroep, maar scheelt jou ook nog eens tijd en geld.

Kenmerken van taalniveau B1

Volgens Rijksoverheid heeft een B1-tekst deze kenmerken:

duidelijke titel en tussenkoppen, dus een goede tekststructuur
actieve schrijfstijl met voorbeelden
eenvoudige woorden die iedereen kent
korte en duidelijke zinnen (daar helpt mijn MAND-principe bij).

Voor een echt begrijpelijke, heldere tekst voeg ik graag nog een aantal punten toe aan dit rijtje:

Je houdt rekening met de lezer
zo weinig mogelijk vaktaal
geen onnodig Engels
uitleg waar dat nodig is

Een begrijpelijke tekst heeft voor mij dus de kenmerken van taalniveau B1 + deze extra punten.

Waarom taalniveau B1 zo lastig is

Dat klinkt allemaal leuk, maar misschien vind je schrijven op taalniveau B1 best lastig. Dat is niet gek: juist eenvoudig schrijven is moeilijk. Dat komt waarschijnlijk doordat je taalgebruik verandert zodra je gaat typen. Simpel schrijven gaat prima, maar simpel schrijven is een ander verhaal. Letterlijk. Het voelt bijvoorbeeld gek om eenvoudige woorden te gebruiken. Of je hebt het idee dat je bot overkomt als je eenvoudig schrijft. Maar ook als je schrijft op taalniveau B1, kun je professioneel en klantvriendelijk zijn.

Oefenen met taalniveau B1

Maar toch: hoe dan?! Wanneer je je tekst door een B1-tester gooit of woorden op synoniemen.net opzoekt, blijkt misschien dat je vaak toch nog te moeilijk schrijft. Logisch, want het is lastig om opeens op een ander niveau te gaan schrijven. Hoe moet je opeens begrijpelijk schrijven? Hier een paar tips:

Verplaats je in je doelgroep. Leer alles over je gemiddelde lezer. Hoe heet hij, wat voor werk doet ‘ie, wat zijn zijn interesses? Pas daar je taalgebruik op aan.
Schrijf meer in spreektaal. Doe net alsof je tegen hem praat, gewoon, op straat of in de supermarkt. Schrijf dus meer zoals je praat. Want praten doe je (waarschijnlijk) ook op taalniveau B1.
Vraag jezelf steeds af: hoe kan ik dit concreter maken? Geef dus duidelijke voorbeelden. Dat maakt de tekst niet alleen levendig, maar ook alledaags. En dat zorgt er weer voor dat ‘normale’ mensen de tekst begrijpen. Taalniveau B1 draait om de gemiddelde Nederlander.
Maak een schrijfwijzer waarin je afspraken zet over de teksten van jouw organisatie. Je kunt er ook in zetten aan welke B1-regels jullie je houden. En voorbeelden geven die relevant zijn voor jullie teksten. Dat maakt het schrijven makkelijker.

Wordt mijn tekst zo niet kinderachtig?

Sommige mensen zijn bang dat als ze op taalniveau B1 gaan schrijven, hun tekst kinderachtig wordt. Ik snap die angst. Je wil niet dat je teksten zo uit een voorleesboek kunnen komen. Maar geen paniek: je kunt voorkomen dat je in Jip-en-Janneke-taal schrijft. Wel op taalniveau B1, maar niet kinderachtig. Het belangrijkste is daarbij dat je altijd voor volwassenen blijft schrijven. Vermijd moeilijke onderwerpen niet: vermijd alleen moeilijke woorden. Dat is heel wat anders.

Nog een valkuil van helder schrijven op taalniveau B1 is dat je tekst bot klinkt. Je kunt ook té duidelijk schrijven. Gelukkig kun je duidelijk schrijven zonder bot te klinken.

Zelf schrijven op taalniveau B1?

Toegankelijke teksten maken het verschil voor jouw organisatie. Met mijn training Begrijpelijk Schrijven leren jij en je collega’s verbinding krijgen met jullie doelgroep, simpelweg via begrijpelijke taal. Daardoor bereik je het doel van je teksten.