Schrijven zoals je praat: zo doe je dat

Van een stijve tekst wordt niemand vrolijk. Schrijf daarom liever een beetje gewoon, in normalemensentaal. Maar hoe werkt dat, schrijven zoals je praat? 

Ken je dat, van die teksten die lopen als een trein? De woorden zijn herkenbaar, de zinnen lopen soepel… het is net alsof je met iemand staat te praten. De tekst is heerlijk ‘gewoon’. En het mooie is: dat kan jij ook. Al stop je maar iéts van jouw eigen spreektaal in je tekst, dan wordt de tekst al vlotter. En begrijpelijker! Ja, ik ben dus echt wel fan van schrijven zoals je praat. Vooral als je schrijft voor een breed publiek.

Schrijftaal of spreektaal

Als je schrijft zoals je praat, gebruik je spreektaal. Een tekst in spreektaal leest lekkerder dan een tekst in schrijftaal. 

Bij schrijftaal maken mensen hun woorden en zinnen wat mooier op papier. Opeens gebruiken ze moeilijke woorden en ouderwetse woorden als ‘indien’, ‘met betrekking tot’ en ‘echter’. Of ze smijten met allerlei vaktaal die ze heus niet oplepelen als ze op een verjaardag zitten te vertellen. 

Spreektaal is anders. Deze taal ligt dichter bij ‘gewone mensen’. De schrijver maakt het niet mooier dan het is, en je merkt gewoon dat het meer vanuit hem zelf komt. 

Tip

Lees je tekst na het schrijven hardop voor. Rollen de zinnen niet soepel je mond uit? Voelen ze niet als 'jij'? Dan moet je nog wat sleutelen. Dan staat je tekst nog iets te veel in schrijftaal.

5 tips voor schrijven zoals je praat

Dat je 1. je eigen woorden moet gebruiken, is logisch. Daarom hier wat extra tips voor schrijven in normalemensentaal:

2. Wissel korte zinnen en lange zinnen af.
Als je praat, zijn toch ook niet al je zinnen even lang? 

3. Spreek de lezer aan.
Stel een vraag aan de lezer of geef een herkenbaar voorbeeld. Toon interesse, net als je in een gesprek zou doen.

4. Gooi sommige (ongeschreven) schrijfregels overboord.
Begin een zin eens met ‘maar’, ‘dus’ of ‘en’. Dat maakt de boel informeler.

5. Doe alsof je praat tegen je doorsnee klant of lezer.
Doe alsof je een gesprek met hem hebt. Gewoon, in de supermarkt, tussen de bananen. Wat vertel je hem?

Volg deze stappen, en je zult zien dat je tekst een stuk begrijpelijker is. Handig als je schrijft voor een breed publiek (zoals inwoners van een gemeente) of op het eenvoudige taalniveau B1. Ook als je schrijft met ‘u’ als aanspreekvorm kun je schrijven in spreektaal.

Ben je bang dat je spreektaal klinkt als Jip-en-Janneke-taal? Ik snap die angst, maar je kunt dit voorkomen. Hier 5 tips om Jip-en-Janneke-taal te voorkomen. 

Nog beter schrijven zoals je praat

Maar let op: schrijven zoals je praat betekent natuurlijk niet dat je letterlijk alles zo moet opschrijven. Zorg ervoor dat je zinnen kloppen. Dat er geen fouten in staan, bijvoorbeeld met d’s en t’s. En schrijf niet met uh’s, ah’s, en haha’s. Zorg ook voor een goede tekststructuur – daar denk je in een gesprek misschien niet over na, maar in een tekst is dat wel belangrijk. Schrijven zoals je praat zit ‘m vooral in het gebruiken van normalemensentaal. Maar hou het wel professioneel.

Wil jij verbinding maken met je publiek via begrijpelijke taal?

Toegankelijke teksten maken het verschil voor jouw organisatie.  Met mijn training Begrijpelijk Schrijven zorg ik ervoor dat jij en je collega’s verbinding krijgen met jullie doelgroep, simpelweg via begrijpelijke taal. Daardoor bereik je eindelijk het doel van je teksten.