Begrijpelijke taal: hoe werkt dat?
Wil je dat mensen jouw tekst meteen begrijpen? Met begrijpelijke taal bereik je dat. Klinkt logisch, maar hoe ziet deze taal eruit?
Ik hoor vaak van communicatiemensen, tekstschrijvers en ambtenaren dat begrijpelijk schrijven lastig is. Juist omdat je zelf zoveel van het onderwerp af weet. En omdat een tekst er ook professioneel uit moet zien. Het voelt gek om er dan iets heel eenvoudigs van te maken. Je wil natuurlijk niet dat hierdoor de belangrijkste boodschap van het verhaal mist. Of dat je tekst Jip-en-Janneke-achtig wordt. Maar het mooie is: dat hoeft ook helemaal niet! Schrijven in begrijpelijke taal past bij (bijna) iedere organisatie.
Waarom schrijven in begrijpelijke taal?
Een ingewikkelde tekst vol vakjargon, lange zinnen en een onduidelijke structuur is niet prettig om te lezen. Heldere en begrijpelijke taal is daarom voor iedere organisatie belangrijk. Als je een breed publiek hebt, is het zelfs noodzakelijk. In een breed publiek zitten allerlei (soorten) mensen. Als je schrijft voor de overheid heb je bijvoorbeeld zo’n breed publiek. Je houdt je tekst dan eenvoudig, zodat je zeker weet dat iedereen je tekst begrijpt.
Met begrijpelijke taal begrijpen mensen direct wat je wil vertellen. Of wat ze moeten doen.
Zo schrijf je in begrijpelijke taal
Je komt hier natuurlijk voor concrete tips, dus hieronder de dingen waar je aan moet denken bij begrijpelijk schrijven:
- Schrijf in ‘gewone’ taal. En meer in spreektaal
- Gebruik het liefst taalniveau B1. Dat is het taalniveau dat de meeste Nederlanders begrijpen
- Schrijf doelgroepgericht. Bedenk dus voor wie je schrijft en wat je publiek/doelgroep al weet
- Zorg voor structuur in je tekst, zodat de lezer niet verdwaalt (bijvoorbeeld met tussenkopjes)
- Hou de vaart erin met het MAND-principe
- Gebruik zo min mogelijk vaktaal
- Gebruik zo min mogelijk Engels
- Voorkom dat je in Jip-en-Janneke-taal schrijft
- Val niet in de valkuilen van begrijpelijke taal
Begrijpelijke taal: altijd op taalniveau B1?
Taalniveau B1 staat voor eenvoudige taal. Zit je tekst op dit niveau? Klasse; zo goed als iedereen begrijpt wat je wil vertellen. Ook de mensen die geen opleiding hebben gehad. In een B1-tekst vind je geen ingewikkeld gedoe en moeilijke woorden en ouderwetse woorden. Maar juist duidelijke, begrijpelijke taal.
Taalniveau B1 en begrijpelijke taal lijken op elkaar. Een B1-tekst is altijd een begrijpelijke tekst. Maar een begrijpelijke tekst zit niet áltijd op taalniveau B1. Een B2-tekst kan alsnog begrijpelijk zijn, ook al is ‘ie wat moeilijker.
Maar ik raad wel aan om taalniveau B1 als richtlijn te gebruiken. Zelfs voor hoogopgeleide mensen, die B2 ook begrijpen, is een B1-tekst nou eenmaal lekkerder leesbaar. Lees hoe belangrijk taalniveau B1 is.
Wil jij verbinding maken met je publiek via begrijpelijke taal?
Toegankelijke teksten maken het verschil voor jouw organisatie. Met mijn 1-op-1-coaching Vet Begrijpelijk Schrijven zorg ik ervoor dat jij verbinding krijgt met je publiek via begrijpelijke taal. Daardoor bereik je eindelijk het doel van je teksten.
