Doelgroepgericht schrijven bij een breed publiek… hoe dan?
Bij doelgroepgericht schrijven pas je je aan aan je lezer. Maar hoe werkt dit bij een breed publiek? Kun je doelgroepgericht schrijven als je niet echt een doelgroep hebt?
Deze vraag krijg ik weleens tijdens mijn training, en ik vind het een hele goede. Het korte antwoord op bovenstaande vragen is: als je schrijft voor een breed publiek, mag je het klassieke doelgroepgericht schrijven vergeten. Maar laten we eerst even nagaan wat doelgroepgericht schrijven is. En wat een breed publiek betekent.
Wat is doelgroepgericht schrijven?
Als je speciaal voor jouw doelgroep schrijft, schrijf je niet zomaar een tekst. Je tekst is namelijk aangepast op degene die ‘m leest. Niet alleen in de vorm, maar ook in de inhoud en het taalniveau (je schrijft bijvoorbeeld op taalniveau B1). Misschien heb je onderzoek gedaan en weet je wie er in je doelgroep zitten. Waar deze gemiddelde lezer van houdt, wat hem irriteert, hoe hij hierover praat, enzovoort. Je schrijft teksten die ervoor zorgen dat jij krijgt wat je wil, en dat hij vindt wat hij zoekt.
En wat is een breed publiek?
Dan dat brede publiek. Mocht je niet zeker weten of jij dat ook hebt; ik leg het even uit. In een breed publiek (zoals het publiek van de overheid) zitten allerlei soorten mensen. Jong, oud, man, vrouw. Verschillende afkomsten, opleidingen, regio’s en achtergrondkennis. Misschien ook laaggeletterden. In teksten voor een breed publiek is het goed om het begrijpelijk te houden. Om te schrijven in normalemensentaal. Zo weet je zeker dat iedereen ‘m begrijpt.
En dat brengt ons bij de vraag…
Als je schrijft voor veel verschillende (soorten) mensen… dan kun je toch geen doelgroeponderzoek doen? En dan kun je toch ook niet doelgroepgericht schrijven? Je hebt namelijk niet echt een doelgroep…
Doelgroepgericht schrijven bij een breed publiek
Als je een breed publiek hebt, heb je inderdaad niet echt een doelgroep. Je mag het klassieke doelgroepgerichte schrijven dan vergeten. Daarmee bedoel ik de manier van schrijven onder het kopje ‘Wat is doelgroepgericht schrijven?’. Doelgroeponderzoek doen, een ijkpersoon bepalen, daar je teksten op laten aansluiten – hoe breder je publiek, hoe moeilijker dit is. Dat hoef jij dus ook niet te doen.
Zolang jij werkt voor een organisatie met een breed publiek, weet je niets of weinig van je doelgroep. En dat is precies jouw uitdaging. Jij moet algemeen schrijven: schrijven voor iedereen. Niet alleen voor Marloes. Of alleen voor Hendrik of alleen voor Mohammed of Gertie. Maar voor Marloes, Hendrik, Mohammed én Gertie. En alle mensen daartussenin.
Hou wel rekening met je lezer
Natuurlijk hou je tijdens het schrijven altijd rekening met je lezer. Je vraagt je bijvoorbeeld af: wat is voor hem of haar de belangrijkste boodschap? Wat kan ik weglaten? Als je het zo bekijkt, schrijf je ook voor een breed publiek doelgroepgericht. Maar dan anders. Je op de doelgroep richten heeft hier niet te maken met uitvogelen wie je lezers zijn; daarvoor zijn ze met een te grote groep. Wat je wel doet, is rekening met ze houden. En je in die algemene persoon verplaatsen.
Wil jij verbinding maken met je publiek via begrijpelijke taal?
Toegankelijke teksten maken het verschil voor jouw organisatie. Met mijn training Begrijpelijk Schrijven zorg ik ervoor dat jij en je collega’s verbinding krijgen met jullie doelgroep, simpelweg via begrijpelijke taal. Daardoor bereik je eindelijk het doel van je teksten.
