Kort en bondig schrijven? Deze truc werkt altijd!
Vind je kort en bondig schrijven moeilijk? En val je steeds terug op lange zinnen en wollige taal? Gelukkig kun je daar wat aan doen. Bijvoorbeeld met mijn favoriete trucje.
Dat kort en bondig schrijven lastig is, weet ik maar al te goed. Het is denk ik de meest voorkomende ‘klacht’ van de mensen die ik help met begrijpelijk schrijven. Je hebt zoveel te vertellen. Je bent trots op je vak en weet er veel van. Al snel vertel je te veel en wordt het ook nog eens een warrig geheel. Resultaat: een lap tekst waar niemand op zit te wachten.
Kort en bondig schrijven: hoe dan?!
Er zijn veel manieren om een langdradige tekst helder te maken. Maar er is er eentje die altijd werkt: plaats meer punten! Knip je lange zinnen dus op in kortere. Misschien vraag je je nu van alles af. Op welke plekken zet je dan een punt? Hoe ga je in de volgende zin verder? En krijg je dan niet allemaal korte robotachtige zinnetjes? Hieronder lees je hoe dat dan werkt, dat punten plaatsen.
Punten plaatsen
Deze truc is dan wel snel te gebruiken, maar het is wel belangrijk dat je punten plaatst op de juiste plekken. En soms moet je een beetje schuiven in de zin. Punten plaatsen kan bijvoorbeeld op deze manieren:
Op de plek van het woord ‘en’
We vinden het belangrijk dat alle inwoners subsidie kunnen krijgen voor het plaatsen van zonnepanelen en daarom kan iedereen in de gemeente subsidie aanvragen.
Maak deze zinnen korter door ‘en’ te vervangen door een punt:
We vinden het belangrijk dat al onze inwoners subsidie kunnen krijgen voor het plaatsen van zonnepanelen. Daarom kan iedereen in de gemeente subsidie aanvragen.
In zinnen met een tangconstructie
De kerstpakketten, die door de cliënten van de afdeling De Leeuw met de hand zijn gemaakt, staan volgende week op de bureaus van de medewerkers.
Dat kan bondiger, zodat je geen tangconstructie meer hebt:
De kerstpakketten staan volgende week op de bureaus van de medewerkers. Ze zijn met de hand gemaakt door de cliënten van de afdeling De Leeuw.
In lange zinnen met het woord ‘om’ erin
Ook het woord ‘om’ zorgt soms voor enorm lange zinnen, zoals hier:
Om binnen de instelling veel ruimte te geven aan maatwerk en vernieuwende manieren om medezeggenschap vorm te geven, heeft de werkgever speciale overlegmomenten ingepland.
Op de plek van een voegwoord (zoals ‘zodat’, ‘waardoor’, ‘omdat’ en ‘en’)
Voegwoorden plakken twee zinsdelen aan elkaar. Vaak kun je ze vervangen door een punt. Of je de nieuwe zin gewoon weer met deze woorden kunt beginnen? Sommige mensen vinden van niet, maar toch hoor je het steeds vaker. Ik vind zelf dat het prima kan. Soms voelt het wat te losjes (niet zakelijk genoeg), dan kun je er iets anders voor verzinnen. Hier kun je bijvoorbeeld prima een punt zetten voor ‘zodat’:
Wij maken voor u de mooiste kunststof kozijnen zodat uw huis niet alleen duurzamer wordt maar er de komende jaren ook goed uitziet.
Maar als je dat niet mooi vindt, kun je na de punt ook een ander woord gebruiken:
Wij maken voor u de mooiste kunststof kozijnen. Zo wordt uw huis niet alleen duurzamer, maar ziet het er de komende jaren ook goed uit.
Bonustip voor kort en bondig schrijven
Er is nog een trucje dat altijd werkt als je korte en bondige zinnen wil schrijven. Probeer je zin eens op te knippen in een vraag en een soort antwoord. Dat leest lekker en maakt je tekst bondiger. Kijk maar:
Als u door de werkzaamheden aan het riool stankoverlast in uw straat krijgt, bel ons dan op zodat wij kunnen kijken naar een oplossing.
Verander deze lange zin in een vraag en een kortere zin:
Krijgt u stankoverlast door de werkzaamheden aan het riool? Bel ons dan, zodat wij kunnen kijken naar een oplossing.
Meer dan alleen korte zinnen
Kort en bondig schrijven gaat niet alleen over korte zinnen. Het is wel een belangrijk onderdeel, daarom schreef ik er deze blog over. Maar er is meer waar je aan moet denken. Zo heeft een heldere tekst actieve zinnen. En het helpt ook als je overbodige dingen uit je tekst schrapt. Lees ook over duidelijke taal en over het eenvoudige taalniveau B1. Allemaal dingen die jou helpen kort en bondig te schrijven.
Wil jij verbinding maken met je publiek via begrijpelijke taal?
Toegankelijke teksten maken het verschil voor jouw organisatie. Met mijn training Begrijpelijk Schrijven zorg ik ervoor dat jij en je collega’s verbinding krijgen met jullie doelgroep, simpelweg via begrijpelijke taal. Daardoor bereik je eindelijk het doel van je teksten.
