Duidelijk schrijven: zo doe je dat (+ voorbeelden)

Het klinkt zo makkelijk, duidelijk schrijven. Gewoon schrijven wat je bedoelt, zodat de boodschap helder is voor de lezer. Maar hoe schrijf je in vredesnaam zo’n duidelijke tekst? En wat heb jij er zelf aan?

Als communicatieprofessional of tekstschrijver schrijf je een hoop teksten. Die teksten hebben een doel. Je wil er iets mee bereiken. Toch? Om dat voor elkaar te krijgen is het belangrijk om duidelijk te schrijven. Daarmee bedoel ik dat de boodschap helder is en dat er geen misverstanden kunnen ontstaan. Hieronder een paar dingen waar je dan aan moet denken.

1. Bepaal het doel en de boodschap

Als eerst is het goed om te bedenken wat je met je tekst wil bereiken. Daarvoor bepaal je een doel en een boodschap. Het doel zegt iets over de vorm. En de boodschap zegt iets over de inhoud.

Voorbeeld:
Doel: activeren (om naar een evenement te komen)
Boodschap: Kom naar dit evenement, want dan leer je van alles over edelstenen en heb je een fantastische dag.


In je tekst ga je de lezer dus activeren om naar dat evenement te komen. Door van tevoren dit plannetje te maken, help je jezelf met duidelijk schrijven.

2. Gebruik een tekststructuur

Met een duidelijke tekststructuur begeleid je je lezer door de tekst heen. Een tekststructuur is een vorm die je tekst scanbaar maakt. Als de lezer alleen even snel over je tekst heen zou scannen, zou dankzij de structuur duidelijk moeten zijn waar de tekst over gaat. Dat krijg je voor elkaar door bijvoorbeeld een duidelijke kop en tussenkopjes.

3. Schrijf doelgroepgericht

Je kunt wel in het wilde weg gaan schrijven, maar het is goed om rekening te houden met je lezer. Bedenk dus zo goed mogelijk voor wie je schrijft. Doelgroepgericht schrijven heet dat. Vraag je bijvoorbeeld af: wat weet mijn lezer al over het onderwerp? Welke informatie is belangrijk om te weten voor mijn lezers, en wat is minder boeiend voor ze? Zo past je tekst zo goed mogelijk bij je lezers. En dat maakt het voor de lezers een stuk duidelijker.

In het voorbeeld van het edelstenenevenement heeft het geen nut om te schrijven in ingewikkelde ‘edelstenentaal’, als je je richt op mensen die er nog niet veel vanaf weten. Dat is alleen maar vaag. Focus daarom op dingen als: waarom zijn edelstenen zo interessant? Wat kun je er op dit evenement over leren? Op welke manieren maak je dan kennis met die stenen?

4. Schrijf begrijpelijk

Deze lijkt veel op het vorige punt. Wat begrijpelijk is, verschilt voor iedere doelgroep. Pas je taalgebruik dus aan op je doelgroep. En als je een breed publiek hebt of niet zo goed weet voor wie je schrijft, is het sowieso goed om het begrijpelijk en helder te houden. Gebruik dus geen moeilijke woorden of ouderwetse woorden, maak je zinnen niet te lang en vermijd vakjargon.

Voorbeeld:
Bij de aanvang ontvangt u alreeds een aantal zeldzame gesteenten met magnifieke visuele aspecten alsmede een extensieve omschrijving van het etablissement en de manifestatie in kwestie, indien gewenst. (lange zinnen, moeilijke woorden)

Wanneer u binnenkomt, ontvangt u alvast een aantal zeldzame edelstenen. Deze stenen zien er geweldig uit. Als u wilt, vertellen we u dan ook uitgebreid over het gebouw en het evenement. (kortere zinnen, eenvoudige woorden)

5. Schrijf actief

Bij duidelijk schrijven horen ook geen passieve, wollige zinnen en omslachtige zinsconstructies. Schrijf dus korte zinnen (maar wissel wel af in zinslengte). Gebruik ook geen tangconstructies. En schrijf actief.

Voorbeeld:
Er wordt gehoopt dat u dit evenement zult gaan bezoeken. (passief)
We hopen dat u dit evenement bezoekt. (actief)

Duidelijk schrijven met het MAND-principe

Ook handig om te doen, is om het MAND-principe te gebruiken. Dat is een manier die ik heb bedacht om kort en krachtig te schrijven, wat hetzelfde betekent als duidelijk schrijven. Het idee van het MAND-principe is: het kan altijd korter. Schrappen dus! Er staan vaak veel onnodige woorden in teksten. Haal ze eruit, en je tekst wordt meteen duidelijker.

Let op: schrijf wel duidelijk, maar niet bot. Zoek daarin dus een middenweg en blijf altijd klantvriendelijk.

Voordelen van duidelijk schrijven

Duidelijke teksten hebben voor de lezer een hoop voordelen. De boodschap is meteen duidelijk en dat scheelt de lezer gedoe. Maar ook voor jou hebben duidelijke teksten voordelen. Omdat er geen misverstanden kunnen ontstaan, nemen lezers minder snel contact met je op om vragen te stellen. Dat scheelt jou weer tijd en geld. En het belangrijkste: een duidelijke tekst levert jou(w organisatie) meer resultaat op. Zoals een aanmelding. Of een aankoop. En daar doe je het natuurlijk voor!

Wil jij verbinding maken met je publiek via begrijpelijke taal?

Toegankelijke teksten maken het verschil voor jouw organisatie.  Met mijn training Begrijpelijk schrijven zorg ik ervoor dat jij verbinding krijgt met je publiek via begrijpelijke taal. Daardoor leveren jouw teksten eindelijk resultaat op.