Taalniveau B1: hoe schrijf je op dit niveau?
Taalniveau B1 is het niveau dat de meeste Nederlanders begrijpen. Het staat voor makkelijke taal. Maar wat houdt dit niveau precies in? En als je een ‘B1-tekst’ wil schrijven, waar moet je dan aan denken?
Allereerst: er zijn zes verschillende taalniveaus, met allemaal een ander nummertje. Hoe hoger het taalniveau van een tekst, hoe moeilijker het te lezen is. En een moeilijke tekst is niet handig, als je een breed publiek aanspreekt. Of als je schrijft voor de overheid. Taalniveau B1 is in jouw geval wél een goed idee.
Wat is taalniveau B1?
Kenmerken van taalniveau B1
Volgens Rijksoverheid heeft een B1-tekst deze kenmerken:
- duidelijke titel en tussenkoppen, dus een goede tekststructuur
- actieve schrijfstijl met voorbeelden
- eenvoudige woorden die iedereen kent
- korte en duidelijke zinnen (daar helpt mijn MAND-principe bij).
Voor een echt begrijpelijke, heldere tekst voeg ik graag nog een aantal punten toe aan dit rijtje:
- Je houdt rekening met de lezer
- zo weinig mogelijk vaktaal
- geen onnodig Engels
- uitleg waar dat nodig is
Waarom taalniveau B1 zo lastig is
Dat klinkt allemaal leuk, maar misschien vind je schrijven op taalniveau B1 best lastig. Dat is niet gek: juist eenvoudig schrijven is moeilijk. Dat komt waarschijnlijk doordat je taalgebruik verandert zodra je gaat typen. Simpel schrijven gaat prima, maar simpel schrijven is een ander verhaal. Letterlijk. Het voelt bijvoorbeeld gek om eenvoudige woorden te gebruiken. Of je hebt het idee dat je bot overkomt als je eenvoudig schrijft. Maar ook als je schrijft op taalniveau B1, kun je professioneel en klantvriendelijk zijn.
Oefenen met taalniveau B1
Maar toch: hoe dan?! Wanneer je je tekst door een B1-tester gooit of woorden op synoniemen.net opzoekt, blijkt misschien dat je vaak toch nog te moeilijk schrijft. Logisch, want het is lastig om opeens op een ander niveau te gaan schrijven. Hoe moet je opeens begrijpelijk schrijven? Hier een paar tips:
- Verplaats je in je doelgroep. Leer alles over je gemiddelde lezer. Hoe heet hij, wat voor werk doet ‘ie, wat zijn zijn interesses? Pas daar je taalgebruik op aan.
- Schrijf meer in spreektaal. Doe net alsof je tegen hem praat, gewoon, op straat of in de supermarkt. Schrijf dus meer zoals je praat. Want praten doe je (waarschijnlijk) ook op taalniveau B1.
- Vraag jezelf steeds af: hoe kan ik dit concreter maken? Geef dus duidelijke voorbeelden. Dat maakt de tekst niet alleen levendig, maar ook alledaags. En dat zorgt er weer voor dat ‘normale’ mensen de tekst begrijpen. Taalniveau B1 draait om de gemiddelde Nederlander.
- Maak een schrijfwijzer waarin je afspraken zet over de teksten van jouw organisatie. Je kunt er ook in zetten aan welke B1-regels jullie je houden. En voorbeelden geven die relevant zijn voor jullie teksten. Dat maakt het schrijven makkelijker.
Wordt mijn tekst zo niet kinderachtig?
Sommige mensen zijn bang dat als ze op taalniveau B1 gaan schrijven, hun tekst kinderachtig wordt. Ik snap die angst. Je wil niet dat je teksten zo uit een voorleesboek kunnen komen. Maar geen paniek: je kunt voorkomen dat je in Jip-en-Janneke-taal schrijft. Wel op taalniveau B1, maar niet kinderachtig. Het belangrijkste is daarbij dat je altijd voor volwassenen blijft schrijven. Vermijd moeilijke onderwerpen niet: vermijd alleen moeilijke woorden. Dat is heel wat anders.
Nog een valkuil van helder schrijven op taalniveau B1 is dat je tekst bot klinkt. Je kunt ook té duidelijk schrijven. Gelukkig kun je duidelijk schrijven zonder bot te klinken.
Zelf schrijven op taalniveau B1?
Toegankelijke teksten maken het verschil voor jouw organisatie. Met mijn training Begrijpelijk Schrijven leren jij en je collega’s verbinding krijgen met jullie doelgroep, simpelweg via begrijpelijke taal. Daardoor bereik je het doel van je teksten.
